یکی از بخش‌های عروسی که توجه بسیاری را به خود در مراسم‌های ایرانی جلب می‌کند، تزئینات مربوط به سفره عقد است. این رسم از گذشتگان دور تا به امروز در فرهنگ عروسی به جا مانده است که عروش و دامادها برای وجود آن در مراسم عروسی برنامه‌‌ریزی و هزینه می‌کنند. این هزینه‌ها تا چه اندازه می‌تواند مراسم جشن و سرور عروسی را تحت تاثیر قرار دهد؟ چه مواردی مربوط به این بخش هستند؟

این رسم تا جایی پیش آمده است که امروزه کسب و کارهای مربوط به مراسم عقد و عروسی برای برپایی و چیدمان آن از متخصصین مربوط به این کار استفاده می‌کنند. در ادامه این مقاله فصد داریم که با مطرح‌کردن عناوین مختلف سفره مربوط به عقد را بیشتر بشناسیم. اگر شما هم به دنبال بر پا کردن سفره عقد در باغ یا هر فضای دیگر را دارید یا اطلاعاتی در این زمینه لازم دارید، پیشنهاد می‌کنم که این مقاله را از دست ندهید.

سفره عقد را بیشتر بشناسید

در ذهن بیشتر افراد زمانی که از سفره مربوط به عقد صحبت می‌شود، سفره‌ای از رنگ سفید و روشن تداعی می‌شود که تعدادی وسایل مشخص روی آن چیده شده است. مثل گردو، بادوم، فندق، تخم مرغ، عسل، آینه و شمعدون و… که هر کدام نماد و سنت مربوط به خود را دارند.

باید گفت که با وجود تجملات و تحولاتی که امروزه به وجود آمده است در برخی مراسم‌ها این فرم به همان سادگی قبل نیست که به طور معمول زمان و تخصص خود را لازم دارد. در ادامه بیشتر با این سنت و تخصص نوین آن آشنا خواهیم شد.

در تصویر زیر نمونه تشریفات سفره عقد در مجموعه باغ ویالون را مشاهده می کنید.

نگاهی به تاریخچه سفره عقد

در مورد پیشینه این بخش عقد عروس و داماد می‌توان گفت که به دوران زرتشتیان مربوط می‌شود. گفته می‌شود در رسم و رسوم ایران باستان برای هر مراسم سفره‌ای مخصوص به آن را مراسم را پهن و آن را آراسته می‌کردند. این تزئین در کنار خوراکی و وسایلی می‌شد که با آن از مهمان‌ها پذیرایی به عمل می‌آمد.

کلمه عقد در فرهنگ زبان فارسی به معنای گره زدن، پیمان بستن و محکم کردن چیزی است. تاریخشناسان می‌گویند که اولین مراسم عروسی در ایران که سفره‌های عقد در آن به پا شدند به زمان اسکندر مقدونی می‌رسد.

سفره عقد شامل چه مواردی می‌شود؟

همانطور که در ابتدا اشاره کردیم سفره‌های عقد اجزا و بخش‌های مختلفی دارند که هر کدام می‌تواند با استفاده از تخصص، هنر و خلاقیت در هر سفره‌ای به یک شکل باشد. از این جهت پیشنهاد می‌شود که اگر به دنبال چنین مسائلی هستید، فقط به دنبال برپایی سفره عقد ارزان نباشید. چرا که این مورد می‌تواند به اشکال مختلفی وجود داشته باشند. در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.

֎ آینه و شمعدان

یکی از اصلی‌ترین اسباب هر سفره‌های عقد آینه به همراه شمعدانی است. این دو جز در بالا و صدر سفره قرار می‌گیرد. بنا به سنت آینه طوری تنظیم می‌شود که عروس و داماد بتوانند خودشان را در آن ببینند. وجود آینه بر سر سفره عقد نشان از این دارد که عروس و داماد با نگاه کردن در آن دل‌هایشان را با هم صاف بککند. شمع‌هایی هم که در دو سمت آینه قرار می‌گیرند، به عنوان نمادی از روشنایی و گرما وجود دارد.

֎ تخم مرغ

از دوران گذشته تا به امروز حضور تخم مرغ نشانگر تولد و تدوام نسل است که نشان از این دارد که زن و مرد صاحب فرزند شوند. در کل تخم مرغ را نشان باروری و زایش می‌دانند.

֎ آب

در بیشتر آیین و مراسم‌ها آب نماد روشنی به شمار می‌رود. در سفره عقد هم به نیت خلوص و پاکی در زندگی مشترک کاسه‌ آب گذاشته می‌شود.

֎ نان، پنیر و سبزی

نان و پنیر و سبزی نشانی از برکت و رزق و روزی است که به شکل تزئئین شده بر سر سفره عقد می‌گذارند. در کنار این موضوع سبزی نشان از سلامتی و خرمی به همراه دارد. در بسیاری از مراسم‌ها برای تزئین از تره، ریحان، شاهی، نعناع، پیازچه و تربچه استفاده می‌کنند.

֎ گل آرایی

یکی از مکمل‌های تزئین و سفره آرایی مربوط به گل می‌شود. گل می‌تواند علاوه بر دادن حس طراوت و شادابی به دیده شدن هر چه بهتر تزئینات دیگر کمک کند. از این جهت افرادی که به شکل تخصصی چیدمان سفره عقد را به عهده دارند از این موضوع به نحو احسنت استفاده می‌کنند. علاوه بر تمامی این موارد گل نشانه شادابی، طراوت و زیبایی پیوند ازدواج نیز بشمار می‌رود.

یکی دیگر از عناصر دیگر در گل آرایی سفره‌های عقد می‌توان به تزئین با گلبرگ اشاره کرد که امروزه بسیار شایع هستند.

֎ گلاب

این عنصر یا بخش سفره بیشتر برای معطر کردن و پیچیدن بوی آن در فضا استفاده می‌شود.

֎ میوه

استفاده از میوه بر سر سفره عقد دو جنبه دارد. یکی اینکه برای تزئین کردن و به اصطلاح رنگ و لعاب دادن کاربرد دارد. از طرفی میوه را نماد نعمت و برکت زندگی عروس و داماد هم می‌دانند.

֎ کله قند

از دیگر مراسمات مرسوم و معروف که سر هر سفره عقد ایرانی برپا است سابیدن دو کله قند به روی سر عروس و داماد است. این بخش هم این معنی را دارد که دو طرف می‌خواهند زندگی مشترک شیرین و شادی را شروع کنند. علاوه بر این یک کله قند روی سفره از ملزومات چیدمان هر سفره‌ای است.

֎ عسل

یکی از بخش‌های برگزاری مراسم عقد که به حتم شما هم دیدید، بعد از جاری شدن عقد عروس و داماد عسل بر دهان هم می‌گذارند که نشان بر شروع لحظات آغازین شیرین است. وجود این وسیله روی سفره می‌تواند به همراه تزئین صورت بگیرد که از طرفی از دیگر مکمل‌های سفره نیز محسوب می‌شود.

֎ ظرف نبات و شیرینی

بسیاری از افرادی که تخصص برپایی سفره عقد در فضای باز دارند، از وسایل و ابزاری که به شکل طبقه روی یا کنار هم قرار می‌گیرند بیشترین استفاده را می‌کنند. یکی از عناصر مهمی که می‌تواند تزئین‌کننده سفره باشد نبات زعفرانی و شیرینی‌جات مختلف است.

سخن پایانی

همانطور که اشاره کردیم برپایی سفره عقد می‌تواند بخش‌های مختلف و متنوعی را به همراه داشته باشد. از این جهت بحث تزئینات یا به اصطلاح خارجی دیزاین در این میان بسیار اهمیت دارد. در این راستا سعی داشتیم که در این مقاله مفیدترین اطلاعات را در اختیار شما قرار دهیم.