مراسم جشن تکلیف یک رویداد مذهبی به شمار می رود که هرساله در مدارس و حتی در منازل برگزار می شود. خیلی از خانواده ها طبق رسم برای برگزاری جشن تکلیف سنگ تمام می گذارند تا این گونه سالروز مکلف یا به عبارتی دیگر مشرف شدن فرزندشان به بارگاه حق تعالی را برای او به یادماندنی تر کنند. بعضی خانواده ها به دنبال ایده جشن تکلیف هستند و نمی دانند چگونه باید آن را برگزار نمایند. ازاین رو، سعی کردیم در این مقاله چند ایده برای برگزاری جشن تکلیف به شما معرفی کنیم.
روایتی از یک مراسم جشن تکلیف خانگی
فرارسیدن دورة بلوغ و تکلیف شرعی از گذشته های دور تا به امروز برای نوجوانان جشن گرفته می شد. در این جشن با فرد مکلف مانند یک شخصیت بالغ رفتار می کنند و به پرورش و رشد روحی و فکری او می پردازند. مهم ترین مورد در برگزاری چنینی جشنی محتوای آن است. اینکه جشن شما تا چه اندازه محتوای معنوی داشته و تأثیر مثبتی روی نوجوان داشته باشد بسیار اهمیت دارد. باید این موضوع را مدنظر بگیرید که برای برگزاری جشن تکلیف در خانه حتماً باید نکاتی را رعایت کنید تا لذت این تجربه مهم به فرزندتان منتقل شود
اگرچه در مدارس برای دختران مکلف مراسم جشن تکلیف برگزار می کنند. اما بعضی خانواده ها برای اینکه انگیزه عبادت و اطلاعات از خدا را در فرزندشان تقویت نمایند، با دعوت از دوستان و آشنایان و همسالان دخترشان یک جشن تکلیف خانگی هم برای او برگزار می کنند. البته برخی از افراد هم برای پاسداشت مقام تکلیف، هرساله این روز را به صورت مختصر یا مفصل باتوجه به بودجه خود جشن می گیرند. آنها اعتقاد دارند جشن مکلف شدن اهمیت زیادی دارد.
در برگزاری مراسم جشن تکلیف هر فردی ایده مخصوص خود را دارد. اما باتوجه به اینکه برخی مؤسسات به صورت ویژه مسئول برگزار مراسم جشن تکلیف هستند، برخی با مراجعه کردن به این گونه مجموعه ها تمام ملزومات موردنیاز این جشن را از قبیل تم جشن، دکور، تزیینات، گیفت و هدایا را از آنها می خرند.
1. ایده دعوت از مهمانان
اولین ایده جشن تکلیف که می توانیم به شما بدهیم، دعوت از میهمانان با ارسال کارت دعوت است. کارت دعوت هایی که نقاشی یا عکس دختر باحجابی روی آن چاپ کرده اند. این کارت ها در کنار اقلام دیگری تحت عنوان تم جشن تکلیف در مغازه ها به فروش می رسد. اقلام دیگری مثل چاقو، بشقاب، لیوان و چنگال هم در بسته های این تم قرار دارند که زحمت شست وشوی ظروف بعد از برگزاری میهمانی را از دوش میزبان برمی دارد.
برای محیط آرایی و گرفتن ایده جشن تکلیف می توان از مجموعه های فعال در این حوزه کمک گرفت. البته اگر خودتان بخواهید دست به کار شوید و با ایده های که به فکرتان می رسد خانه را تزیین کنید، در هزینه های برگزاری مراسم صرفه جویی کرده اید. اگر هم علاقه ای به محیط آرایی ندارید، اشکالی ندارد؛ زیرا هیچ اتفاق خاصی رخ نمی دهد، اصل و منظور از برگزاری این جشن جمع شدن دور هم و یادآوری اطاعت از خدا است.
غالباً این گونه میهمانی ها با پخش موزیک های مذهبی مخصوص جشن تکلیف آغاز می شود. موزیک هایی که متناسب باحال و هوای معنوی مراسم هستند و مضمونی دررابطه با دختران دارند. بعضی خانواده هم از خانم های مداح دعوت می کنند و از او می خواهند تا شعرهای آیینی متناسب با مراسم را برای مهمانان بخوانند.
در ادامه بهترین ایده جشن تکلیف که می توانید اجرا کنید را به شما می گوییم. در اینجا باید دختری که به سن تکلیف رسیده و مکلف شده است با چادر جشن تکلیف یا با لباس خاصی که برای مراسم در نظر گرفته شده مانند پیراهنی بلند با رنگ روشن، روسری رنگی گل دار یا ساده متناسب با تم جشن یا سلیقه نوجوان، تاج گلی که بر سر می گذارند در بین مهمانان حاضر می شوند.
سپس بانوی سخنران که خوش زبان است شروع به صحبت می کند و درباره اهمیت سن تکلیف و ضرورت اطاعت از خداوند سخن می گوید. سپس میزبان کیک جشن تکلیف را می آورند و دخترخانم مکلف آن را می برد. سپس با شیرینی و کوکی های مخصوص جشن تکلیف یا پکیج جشن از میهمانان پذیرایی می کنند.
بخش نهایی مراسم هم گرفتن عکس های یادگاری با دختر خانواده و دادن هدایا است. اغلب خانواده ها سعی می کنند برای این روز خاص هدایای مذهبی مناسبی تهیه کنند. هدایایی مثل است حجاب مادر و دختری، کتاب احکام دختران، روسری، چادر، کتاب داستان درمورد حجاب و نماز، قرآن، ساق دست های بچگانه، مفاتیح و خلاصه هدایایی که رنگ و بوی مذهبی داشته باشند.
بعضی میزبانان خوش ذوق هم به رسم یادبود هدایای کوچکی مانند گیفت جشن تکلیف، جانمازهای جیبی، پیکسل طرح مذهبی تهیه کرده و به مهمانان هدیه می کنند. بعضی خانواده ها هم رسم دارند که در مراسم جشن تکلیف پارچه چادری می آورند و روی سر دخترشان می اندازند و جلوی مهمانان برایش به اصطلاح چادر می برند.
2. ایده تزیینات جشن تکلیف
برای تزیین خانه یا سالن مدرسه دوراه حل دارید؛ یکی از آنها اجاره دکور آماده است یا اینکه خودتان با تهیه روبان، تور سفید، پارچه ساتن سفید و رنگی، انواع بادکنک و گل های تزیینی یک دکور زیبا برای جشنتان آماده کنید. می توانید از ریسه های تم جشن تکلیف هم کمک بگیرید. بعد هم با خرید تم جشن تکلیف از تولیدکننده ها روی میزتان را تزیین نمایید.
همچنین می توانید روی مقوا شعارهای جالبی مانند «روز تولد معنوی تو را تبریک می گوییم»، «این جشن بزرگ تکلیف بر شما مبارک باد» و یا «روز پیوستن تو را به صف موحّدان تبریک می گوییم»، را با خط خوش بنویسید و به روی دیوارهای محل جشن بچسبانید.
شما می توانید برای این مراسم کیک هم سفارش دهید؛ زیرا این ایده برای جشن تکلیف حتماً فرد مکلف را خوشحال می کند. فردی برای سفارش کیک خلاقیت و ایده خاص خودش را دارد. بعضی ها از مدل های که در اینترنت می بینند ایده می گیرند؛ برخی دیگر هم خودشان دست به کار می شوند و با کمی خلاقیت طرح جدیدی را می سازند. از میان همه طرح هایی که برای کیک جشن تکلیف سفارش داده می شود، طرح کیک با عروسک های فانتزی محجبه پر طرف دار تراست.
چراکه سن تکلیف، سن واجب شدن حجاب بر دختران است و قرارگیری یک عروسک محجبه فانتزی و زیباروی کیک در فرزندتان حس خوشایندی نسبت به حجاب و احکام ایجاد می کند. همچنین می توانید عکس باحجاب دخترتان یا عکس با چادرنمازش روی کیک سفارش بدهید. طرح سجاده نماز هم که بیشتر در جشن تکلیف مدارس کاربرد دارد. همچنین می توانید از تاپر کیک کاغذی هم کمک بگیرید. تاپر کیک کاغذی هم جدیدترین ایده جشن تکلیف است و هم باعث کاهش هزینه های شما می شود.
برای تنقلات جشن هم می توانید انواع پک میوه و شیرینی، فینگرفود، کوکی های جشن تکلیف، کپسول اسمارتیز و بسته آجیل خشکبار را تهیه کنید. برای عصرانه هم ساندویچ الویه یا لقمه نان، پنیر و سبزی به شما پیشنهاد می شود. برخی از افراد هم برای این جشن سفره ای با چندین نوع غذا و ساندویچ ساده به همراه بسته های از میوه و خشکبار پهن می کنند.
3. ایده برای خرید هدیه جشن تکلیف
هدیه دادن در دین اسلام کاری همیشه پسندیده محسوب می شود و اهل بیت آن را زیاد سفارش کردند. اگر شما میهمان مراسم جشن تکلیف هستید و به دنبال یک هدیه درخور برای دختر مکلف می گردید، گزینه های زیادی پیش روی شما است. منتها درباره جشن تکلیف باید دقت بیشتری داشته باشید که هدیه شما صرفاً جهت مصرف گرایی نباشد.
بلکه هدیه باید روح اسلامی و عبادی را در بر بگیرد و با این جشن تناسب داشته باشد. مثلاً اهدای کتب مفید و خواندنی، ملزومات عبادت و داستان های اخلاقی و اجتماعی می تواند تأثیر مثبت و سازنده ای در دختر مکلف به وجود آورد. در زیر لیستی از هدایا و گیفت های مناسب جشن تکلیف خدمت شما ارائه می شود:
- بسته جشن عبادت (شامل چادرنماز، سجاده و کیف است جزء جدایی ناپذیر جشن تکلیف به حساب می آید. در بازار طرح های زیبا و متفاوتی از بسته های جشن تکلیف عرضه می شود که برحسب سلیقه خود یا فرد موردنظر، می توانید تهیه کنید.)
- چادر مشکی مدل دار
- تونیک دخترانه
- سِت ساق دست و روسری
- مقنعه های دخترانه
- ست روسری و ساق مادر و دختری
- قرآن های رنگی
- لوح جشن تکلیف (لوح یک یادبود برای این است که بچه ها هیچ وقت روز جشن تکلیفشان را از یاد نبرند. این لوح بیشتر در جشن تکلیفی که مدارس برگزار می شوند، کاربرد دارد.)
- کتاب های آموزشی (این کتاب ها به آنها کمک می کند تا کارهای دینی شان را به نحو احسنت انجام دهند. کتاب های زیادی درباره جشن تکلیف، حجاب و نماز ویژه کودکان و نوجوانان منتشر شده است.)
- مهر رکعت شمار (که اگر در حین نماز بچه ها فراموش کردند که در رکعت چندم نماز به سر می برند، با استفاده از این مهر به آنها یادآوری می شود.)
- قبله نما (این وسیله برای بچه ها جذاب است و با آن می توانند قبله را پیدا کنند.)
- عطر (عطر زدن هم باتوجه به اینکه در هنگام نماز توسط پیامبران سفارش شده است هدیه مناسبی محسوب می شود.)
می توانید برای اینکه آنها شور و اشتیاق به نماز و روزه داری پیدا کنند، هر چند وقت یک بار برای آنها هدایایی در نظر بگیرید. مانند لباس یا چیزهایی که دوست دارند و بگویید که این هدایا را به خاطر نمازخواندن یا روزه گرفتنشان به آنها داده اید.
ایده های برای اجرای جشن تکلیف
شما با استفاده از این ایده ها می توانید جشن خود را به صورت جذاب تری برگزار کنید. این گونه دیگر مراسم شما تکراری نیست و به یاد ماندنی تر می شود. شاید خواندن این ایده برای شما هم جالب باشد و بتواند نظرتان را جلب کند.
4. تهیه گیفت جشن تکلیف
گیفت ها هدایای کوچکی هستند که میزبان مراسم جشن تکلیف به رسم یادبود آن را به میهمانان اهدا می کند. شما می توانید از انواع گیفت های خوراکی مانند گیفت اسمارتیز، تسبیح های عروسکی و گل دار و گیفت جامهری طرح دار را به مهمانانتان به عنوان یادگاری هدیه دهید.
تسبیح های رنگی گل دوزی: در بازار تسبیح هایی با رنگ های شاد و زیبا یافته می شود که با کمی تزیین می توانند هدیه مناسبی برای جشن تکلیف باشند. بعلاوه تسبیح های گل نمدی و یا روبان دوزی شده هم انتخاب های خوبی هستند.
سجاده و جانماز: می توانید به تعداد مهمان های که دعوت کردید، سجاده یا جانمازهای کوچک زیبا تهیه نمایید و در انتهای مراسمتان تقدیم مهمان ها کنید.
گیفت نمدی و خمیری: گیفت های محجبه نمدی و خمیری می تواند به طور عجیبی مهمانان شما را شگفت زده کند.
پیکسل حجاب: پیکسل حجاب یا جشن تکلیف هم می تواند هدیه جالبی برای میهمانانتان باشد.
5. دفن کردن بدی ها
در این ایده جشن تکلیف معلم باید از دانش آموزان بخواهد که هرکدام در کاغذ کوچکی کارهای نادرستی مثل کمک نکردن به پدر و مادر، نمازنخواندن، درس نخواندن را که قبلاً انجام می دادند را بنویسند. سپس آن ها را درون جعبه قرار دهند و به باغچة مدرسه بروند و با کمک معلم خود آن ها را در زیر خاک دفن کنند. مدارس حتی می توانند از اجرای این کار نمادین فیلم برداری نمایند. بعد از پایان جشن تکلیف آن را به اولیای دانش آموزان تقدیم کنند. بهترین ایده برگزاری جشن تکلیف در فضای باز در واقع همین روش است. برای برگزاری جشن تکلیف در فضای باز با تشریفات باغ ویالون در تماس باشید. برای این منظور بهتر است وارد صفحه تشریفات مجالس باغ ویالون بروید و با کارشناسان در تماس باشید.
6. تهیه تاج بندگی
تاج را می توان هم به صورت آماده و هم توسط خود دانش آموزان با استفاده از مقوا نمد و سایر موارد این چنینی تهیه کرد. درست کردن این تاج در کلاس هنر توسط خود دانش آموزان با معلمشان پیشنهاد می شود. از حلقه های گل هم می توان برای ساخت تاج استفاده کرد. این جشن تکلیف دخترانه را می توان برای پسران هم اجرا کرد؛ اما باید نوع تاج متناسب با روحیات پسران باشد.
7. برگزاری نمایشگاه نقاشی با موضوع نماز
معلم یک هفته قبل از برگزاری مراسم باید از دانش آموزان بخواهد نقاشی هایی با موضوع نماز بکشند. سپس با برگزاری نمایشگاه نقاشی در محلی که می خواهید مراسم بگیرید، از اولیای دانش آموزان بخواهید جهت مشاهده نقاشی فرزندانشان به نمایشگاه بروند. دکور و سن هرچقدر جذاب تر و خلاقانه تر طراحی کنید، مراسم شما بهتر برگزار خواهد شد. برای نصب دکور می توانید از ایده های متفاوتی کمک بگیرید. در ادامه چند نمونه از ایده های دکور برای مراسم را ذکر می کنیم.
به وسیله بادکنک آرایی تم ابر و فرشته درست کنید.
استفاده از ریسه هایی که به شکل فرشته هستند.
8. درخت پاکی ها بسازید
این ایده جشن تکلیف می تواند بسیار جذاب باشد. ساخت این درخت توسط دانش آموزان به وسیله تخته چوب، یونولیت و کارتن انجام می شود. ابتدا دانش آموزان نام برخی کارهای خوب را روی برگه ای می نویسند، سپس به عنوان برگ و میوه بر روی شاخه های درختان آن را می چسبانند.
9. مسابقات دینی برگزار کنید
مسابقات دینی به همراه اهدای جوایز برگزار کنید. برای مثال بازی درست خواندن نماز می تواند ایده مناسبی باشد. در این مسابقه باید یکی از مسئولین در مقابل دانش آموزان شروع به نمازخواندن نماید و مبطلات نماز را اجرا کند (سرخود را برگرداندن، خندیدن، حرف زدن) در آن زمان مجری از دانش آموزان بخواهد که با دیدن اشتباهات شخص در هنگام نماز، همه با هم با گفتن جمله «غلطه آی غلطه» واکنش نشان دهند.
10. خواندن اشعار دسته جمعی
خواندن اشعار دسته جمعی برای اکثر مراسم ها خصوصاً جشن های مذهبی ایده خوبی به شمار می رود. این قسمت از معدود قسمت هایی است که تمامی دانش آموزان می توانند در آن شرکت داشته باشند خب طبیعتاً از این لحاظ برای دانش آموزان بخصوص در سنین کمتر جذابیت دارد. البته طبیعی است که اجرای این برنامه مستلزم تمرین قبلی و آمادگی است. این ایده جشن تکلیف پسرانه و دخترانه ندارد و همه می توانند از آن استفاده کنند.
11. اجرای نمایش بیرون کردن شیطان
این نمایش توسط مجری برنامه و فردی که خود را شبیه به شیطان کرده است، انجام می شود. بدین صورت که زمان اجرای برنامه توسط مجری، فردی با ظاهری پلید و شیطان مانند وارد سن می شود و با گفتن عباراتی مانند موارد زیر می خواهد بچه ها را فریب دهد؛ اما بچه ها باید به شیطان بگویند برو و دور شو و او را از مجلس خارج کنند.
«بچه ها حجاب داشتن خیلی سخت است، برای این که راحت باشید حجاب را کنار بگذارید»
«اگر مامان بابا موقع بازی به شما چیزی گفتند به حرفشان گوش ندهید»
«بچه ها من دوست واقعی شما هستم»
«به جای درس خواندن بروید بازی کنید»
12. خرید بسته جشن تکلیف
یکی دیگر از قسمت های جذاب این ایده برای برگزاری جشن تکلیف که گفتیم، برنامه اهدای بسته جشن تکلیف به دانش آموزان است. در این قسمت اسامی بچه ها خوانده می شود و درحالی که والدین و سایر دانش آموزان در حال تشویق یکدیگر هستند، بسته جشن تکلیف به آنها اهدا می شود.
البته گاهی اوقات تمام دانش آموزان قبل از برگزاری مراسم بسته جشن تکلیف را دریافت می کنند و با پوشش کامل در جشن حاضر می شوند. در این حالت نیز حتما بخشی از برنامه را به اهدای بسته هدیه اختصاص دهید و به صورت نمادین این قسمت از جشن تکلیف را اجرا کنید.
13. پوشیدن چادر جشن تکلیف
بعد از اهدای پک، نوبت به مرحله گذاشتن چادر جشن تکلیف می رسد. این قسمت برنامه نیز می تواند تأثیر بسزایی روی تربیت دینی دانش آموز بگذارد. معلم یا مدیر به دلیل تأثیر زیاد بر دانش آموزان، با گذاشتن چادر می توانند دانش آموز را به گذاشتن حجاب و استفاده از چادر ترغیب کنند. البته در این قسمت از جشن مادران عزیز شهدا را هم برای انجام این کار می توانید دعوت کنید. این ایده برگزاری مراسم جشن تکلیف قطعاً دل خانواده شهدا را شاد می کنند و بیانگر این است که نسل جدید راه آنها را ادامه خواهند داد.
خلاصه مطلب
برای برگزاری جشن تکلیف باید شما یک سری نکات را رعایت کنید که ما در این مقاله درباره آن به طور مفصل حرف زدیم. روش ها بسیار زیادی برای برگزاری جشن تکلیف وجود دارد که می توان آنها را خانه، مدرسه و فضای باز اجرا کنید. یک ایده جشن تکلیف که آن را معرفی کردیم، دعوت از خانواده شهدا بود که بیانگر معانی عمیقی است و به گونه ای می تواند فرهنگ شهادت و آشنایی با روش زندگی شهدا را نشر دهد.